Appel à communications (en quatre langues!) pour une journée d’études sur le Paraguay Jo-Paraquaria : au-delà des frontières

Penser le Paraguay nous semble impossible en circonscrivant la réflexion aux frontières politiques et disciplinaires. Les études actuelles ont tendance à le concevoir comme un objet isolé ; l’écrivain paraguayen Augusto Roa Bastos en est arrivé à décrire le Paraguay selon sa célèbre formule de l’« île entourée de terre » (Roa Bastos, 1977). Pourtant, nos objets d’études gagneraient à être pensés sans les limites disciplinaires et nationales qui parfois les cantonnent.
C’est pourquoi nous préparons une journée d’études sur le Paraguay et sur ce qui, dans les régions voisines, contribue à le façonner. Ce jopara – mélange, métissage – disciplinaire est le corollaire des jopara linguistiques, culturels, historiques entre d’autres, de cette région que nous proposons d’appeler Jo-Paraquaria. Ce nom, en référence à l’appellation que les jésuites donnèrent jadis à la région, nous permet d’opérer une double proposition : Paraquaria pour renouer avec une dénomination historique à la géographie élargie puisqu’elle englobait les autres régions du Rio de la Plata, et Jopara-qua où qua (kua en guarani) s’entend comme le lieu de, la cavité, le creuset. Nous proposons donc, le Joparaqua comme l’endroit et le creuset des mélanges, fertiles et problématiques, pour penser à partir de ses métissages et hybridités.
Dans la perspective de réfléchir ensemble à ce Jo-Paraquaria et afin de trouver un ou plusieurs axes pour d’autres journées ou colloques plus spécifiques, nous invitons les étudiant·es de master ou de doctorat, jo-paraquarien·nes de naissance ou de problématique, à nous faire parvenir leurs sujets d’études et/ou propositions. Ainsi que nous le précisons, nous n’attendons aucune spécificité disciplinaire. Au contraire, nous espérons pouvoir tisser des lignes à partir de ce qu’il peut sembler « bon à penser », précisément, dans ce mélange, dans ce jopara, dans cet entre-deux. Sont ainsi bienvenues toutes propositions depuis les sciences humaines, mais également celles de sciences aussi diverses que l’agronomie, la biologie, la botanique, etc.
Nous envisageons de faire la journée au Campus Condorcet. La date sera fixée plus précisément avec celles et ceux qui souhaiteraient participer. N’hésitez pas à nous envoyer vos propositions pour le 17 Septembre 2020.
Ana, Paul et Joaquín
anadoldanm@gmail.com
pfabie@ehess.fr
Ñehenói oñeñemongeta haguã
Paraguái rehe peteī ára de estúdiope
Ñapensa porã haguã mba’épa la Paraguái ndajapytai va’erã pe tetā ha disciplina kuéra frontéra ry’epýpe. Ko’ãga gua estúdio kuéra ningo péicha jepi ojapo omboykévo ótro tetã vecíno ha umi otro disciplína ijestúdiogui. Haihára Augusto Roa Bastos ningo he’i jepe Paraguái ha’eha peteĩ « ísla, yvy mbytérupi jey » (Roa Bastos, 1977). Upéicharamo jepe, ñande estúdio kuéra ikatupyryvéta ñapensáramo umi frontéra disciplinária ha nacionalgui ha jahamirorõ amo gotyove jey.
Upéare rojapose, ha jajapose penendive, peteī ára de estúdio Paraguái ha ambue tetā vecíno rehe. Upéicharõ ñambojoparata tetã ha disciplína kuéra jambojoparaháicha ñande ñe’ē ha ñande cultura.
Ko tetã ifrontéra’ỹva ñahenói kuaáva Jo-Paraquaria. Ko téra, omomandu’áva Jesuíta kuéra ohenói haguéicha yma kóa ko yvy. Ikatu ipýpe ñamoīnge ñande Jo-Parakuái umi yvy opytámava ko’ãga ambue tetãme. Avei ko Jopara-kua ikatu jahecha peteī tendáicha, peteī concepto oñembovalevehápe ñande problema kuéra.
Péicha ñañeha’ãta ñapensa ko Jo-Paraquaria jajuhu haguã mba’éichapa ikatu jajapo ambue hendáicha, ha upéva rehe rohenói umi temimbo’e kuéra oīva guive, Jo-paraquaria pe onace va’ekue térã oestudiava Jo-paraquaria reheguare tomoguahē ijidéa kuéra oñeñanduka haguã ha omombe’u haguã mba’épa oestudia. Entonces, ro’e pejaposeháichante pemoguahē pende idea. Ñatrenzáta ningo hese iporãvaguive ñapensa haguã, kóa ko joparápe, ko’ápe ha pépe, ha opa disciplínaguive tã ha’e la agronomía, biología, botánica, ha taha’e ciéncia sociál kuéra.
Rojapose, ha jajapose penendive ñande aty, Campus Condorcet, París, Fránciape. Ñambotyetéta la fecha umi oparticipatava ndive, ha roha’arõ pende idéa kuéra el día 17 de setiembre 2020 peve.
Ana, Paul et Joaquín
anadoldanm@gmail.com
joaquinruiz2@gmail.com
Ñehenói oñeñe’ē haguã Paraguái rehe ñemoarandu árape
Jo-Paraquaria : tetã apy amo gotyove
Ñañamindu’u porã haguã mba’etépa hína pe Paraguái ndikatumoãi japyta ha ñamboyke ñande rembiresareko tetã ha arandu kuera rehegua peteī korapy michī’ime. Ko’ãgagua arandu ningo upéicha jepi ojapo omboykévo ambuéva tetã ha arandu hembiresarekógui. Haihára Augusto Roa Bastos ningo he’i jepe Paraguái ha’eha peteī « yvy apu’a’i, yvy mbytépe jey » (Roa Bastos, 1977). Upeichavérõ jepe ore roimo’ã, ñande arandu reko ikatupyryvetaha ñañamindu’u pypukuvéramo hese ha ñamboguatáramo amo gotyove ha jaipysóramo oparupi.
Upéva rehe rojapose, ha jajapose penendive, peteī aty ñemoarandurã Paraguái ha ambue tetā ijykére oĩva rehe. Ko tetã ha ko arandu « jopara » ha’éta ningo hína pe ñe’ē ha pe teko jopara oikove ramoguáicha ko tetã ijapyre ojepysova ñahenói kuaáva Jo-Paraquaria. Ko térã, omomarandúva mba’éichapa Jesuita kuera ombohéra va’ekue yma kóa ko yvy. Ikatu ipýpe ñamoīnge ñande Jo-Parakuaipýpe umi yvy opytámava ko’ãga ambue tetãrupi. Ikatuvoi avei jahecha ko Jopara-kua peteī tendáicha, peteī tenda oñembokatupyryhápe ñande arandu reko ñamañamivo tesarekóporãpe ambue arandu reko rehe.
Péicha ñañeha’ãta ñañamindu’u ko Jo-Paraquaria jajuhu haguã mba’éichapa ikatu jajesareko hese ambue hendáicha. Upéicharupi rohenói umi temimbo’e kuera oīva guive, Jo-paraquaria pe, onasé va’ekue térã pa oñemoarandúva Jo-paraquaria rehegua rehe, tomoguahēmi oréve iñe’ē oñeñanduka haguã ha omombe’u haguã mba’épepa oñemoarandu oikóvo. Upekuévo ro’e toñeñanduka oñeñanduháicha. Ñañopēta ningo hese iporãva guive ñañamindu’u haguã, ko joparápe, ko’ápe ha pépe, ha opa arandu guive taha’e arandu ñemitỹ rehegua, tekove rehegua, yvyra ha ka’avo rehegua, ha yvypóra reko rehegua.
Rojapose, ha jajapose penendive ñande aty, Campus Condorcet, Paris France pe. Ñambotyetéta ára umi oñe’ēsétava ndive. Roha’arõ pende marandu ára 17 jasynueve 2020 peve.
Ana, Paul et Joaquín
anadoldanm@gmail.com
pfabie@ehess.fr
joaquinruiz2@gmail.com
Jo paraquaria : más allá de las fronteras
Llamado a participaciones para jornada de estudios sobre Paraguay
Sería difícil reflexionar sobre el Paraguay manteniendo la reflexión dentro de las fronteras políticas y disciplinarias. Muchas veces tendemos a concebirlo como un objeto aislado; el escritor paraguayo Augusto Roa Bastos llegó a describirlo en una célebre fórmula como “una isla rodeada de tierra” (Roa Bastos, 1977). Aquí se plantea que nuestros objetos de estudio merecerían ser leídos y discutidos más allá de aquellos límites disciplinarios y nacionales que a veces los encierran.
Partiendo de esta idea surge la propuesta de la jornada de estudios multidisciplinaria sobre el Paraguay y lo que contribuye a construirlo en y con las regiones vecinas. Este jopara – mezcla, mestizaje en guaraní– disciplinario es el corolario de los jopara lingüísticos, culturales, de esta región que proponemos de llamarla Jo-Paraquaria. Este nombre que hace referencia a la antigua denominación jesuita, lo que nos lleva a proponer un doble planteo : primero, la idea de Paraquaria para retomar una apelación histórica que desborda de las fronteras nacionales, englobando así a las otras regiones del Río de la Plata; y Jopara-qua donde qua (kua en guaraní) se entiende como el lugar de, la cavidad, el crisol. Nuestra propuesta es que el Joparaqua sea entendido como el lugar y el crisol de las mezclas, a la vez fértiles y problemáticas para replantear nuestros cuestionamientos a partir de sus mestizajes e hibridaciones.
Con el fin de participar a la reflexión colectiva y de establecer uno o más ejes para otras jornadas o coloquios más específicos, invitamos a estudiantes de master o de doctorado, joparaquarianos de nacimiento o de problemática, a hacernos llegar sus temas de estudio y/o proposiciones. No se espera ninguna especificidad disciplinaria, al contrario: desearíamos poder esbozar nuevos puntos de fuga a partir de todo lo que pueda constituirse como material para pensar a partir de esa mezcla, ese jopara, ese entredós. Son bienvenidas todas las proposiciones en los ámbitos de las ciencias humanas así como de otros campos científicos tales como la agronomía, la biología, la botánica, etc.
Concretamente, la jornada tendría lugar en el Campus Condorcet en París/Saint-Denis, Francia. La fecha sería fijada con mejor precisión conjuntamente con interesadxs y participantes. Esperamos con mucho entusiasmo sus proposiciones para el 17 de setiembre del 2020.
Ana, Paul et Joaquín
anadoldanm@gmail.com
pfabie@ehess.fr
joaquinruiz2@gmail.com
OpenEdition vous propose de citer ce billet de la manière suivante :
mickaelorantin (8 avril 2020). Appel à communications (en quatre langues!) pour une journée d’études sur le Paraguay Jo-Paraquaria : au-delà des frontières. Piranhas. Consulté le 18 juin 2025 à l’adresse https://doi.org/10.58079/svt6
1 réponse
[…] 1: Master 1, Master 2 et DELA de l’IHEAL15 juillet 2020[Appel à communications]Journée d’études sur le Paraguay Jo-Paraquaria: au-delà des frontièresLectureCartografías del conflicto ambiental en Argentina III, Gabriela Merlinsky (dir.), Buenos […]